Dla jednych uważany za jeden z ważniejszych kierunków w sztuce nowoczesnej, dla drugich wręcz przeciwnie – jest zaprzeczeniem kanonów i ogólnego znaczenia artyzmu i dobrego gustu. Sztuka abstrakcyjna – bo o niej mowa, jest wciąż jednym z najbardziej kontrowersyjnych kierunków w sztuce.
Abstrakcja przeciwko figuratywności
Obraz abstrakcyjny ze swego pierwotnego znaczenia ma mieć charakter bezprzedmiotowy i bez figuratywny. Pośród kanonu sztuki było to swoiste novum, gdyż wcześniej malarze skupiali się na odwzorowaniu natury, przyrody, postaci historycznych, czy religijnych. Obraz abstrakcyjny jak sama jego nazwa mówi (abstrakcja pochodzi od słowa oderwanie) miał zerwać z utartymi schematami i tym samym dokonać pewnej rewolucji w świecie artystycznym.
Abstrakcjonizm narodził się na początku XX wieku i od tego czasu doczekał się wielu nurtów, którymi podążali najwięksi malarze świata. Obrazy abstrakcyjne, choć tak różne w określonych kierunkach twórczości, miały jeden cel – wyeliminować przedstawienie przedmiotowe i figuratywne i zastąpić je kolorem, twórczą ekspresją, układem linii pionowych, poziomych i geometrycznością. Malarstwo to miało odejść od rzeczywistości, dosłownego przedstawienia rzeczy. Skupiało się za to na odwzorowaniu wewnętrznych odczuć, emocji, pragnień. Być może dlatego obrazy abstrakcyjne są przez tak wielu ludzi nierozumiane, ale za to przez innych doceniane i ważne dla świata sztuki. Nieoczywiste przedstawienia pozwalają na szerokie pole interpretacji i indywidualnych odczuć.
Obraz abstrakcyjny a malowanie mechaniczne
Tak jak było wspomniane wyżej – na pojęcie abstrakcji składa się wiele nurtów w sztuce, między innymi: neoplastycyzm, konstruktywizm, suprematyzm, taszyzm, czy action painting. Jednym ze sławniejszym nurtów i do dziś praktykowanych oraz chętnie kupowanych jest ekspresjonizm abstrakcyjny, czyli tak zwana szkoła nowojorska. To najsławniejszych przedstawicieli tego nurtu należeli: Max Ernst, André Breton, Fernand Léger, Piet Mondrian, Marc Chagall, André Masson, Marcel Duchamp oraz w późniejszym okresie działalności Jackson Pollock i Willem de Kooning. Obraz abstrakcyjny Pollocka o nazwie „Number 19, 1948″ sprzedano za rekordową sumę prawie 60 milionów dolarów. Jego malarstwo gestu, czyli mechaniczne rozlewanie farby na płótno, było niezwykle doceniane jeszcze za życia artysty, a on sam był osobą cenioną i znaną w świecie sztuki. Pollock opracował swój własny styl malarski, który jednak dość mocno był zakorzeniony w kierunku abstrakcyjnym a przede wszystkim w ekspresjonizmie abstrakcyjnym.
Obrazy abstrakcyjne cechuje nie tylko bezprzedmiotowe przedstawienie, ale też impulsywne malowanie, pełne emocji i niepohamowanych działań, które ostatecznie niosą za sobą przesłanie.